Είτε είσαι νέος μετανάστης στην Γερμανία, είτε σκέφτεσαι να πας εκεί για δουλειά, το σίγουρο είναι ότι θα ψάχνεσαι με τα χαρτιά και το τι πρέπει να κάνεις εκεί στην αρχή που όλα θα σου φαίνονται βουνό (λόγω και της γλώσσας περισσότερο). Στο άρθρο αυτό παραθέτω μερικές πληροφορίες που ίσως να σου χρειαστούν.
Όπως έγραψα και εδώ, μην τα περιμένεις όλα εύκολα και ότι θα βρεις δουλειά με μπόλικα χρήματα. Ειδικά στην αρχή θα πρέπει να έχεις υπομονή, ενώ θα πρέπει να ξέρεις ότι οι Έλληνες καταστηματάρχες του εξωτερικού δεν είναι όλοι τους τίμιοι στους υπαλλήλους τους (σπάνια να βρεις Έλληνα επιχειρηματία τίμιο και με φιλότιμο που δεν θα ψάχνει πως να σου δώσει ότι πιο λίγο μπορεί).
Όπως και σε κάθε χώρα, έτσι και στην Γερμανία θα πρέπει να έχεις χρήματα μαζί σου όταν πας να μείνεις εκεί, για να έχεις για τις κινήσεις σου και τα πρώτα σου έξοδα, μέχρι να βρεις τον ρυθμό σου (ή να έχεις να επιστρέψεις, αν δεις ότι δεν είναι αυτήν η χώρα για εσένα). Εκτός αν πας συστημένος εκεί και σου έχει κανονίσει ο εργοδότης το εισιτήριο σου ή/και την διαμονή σου, αλλά και πάλι κάποια έξοδα θα τα κάνεις.
Προτού ξεκινήσεις στην νέα σου εργασία, θα ήταν σωστότερο να το κάνεις αφού υπογράψεις το σχετικό συμβόλαιο με την επιχείρηση, το οποίο συμβόλαιο καλό θα είναι να το διαβάσεις πρώτα για να κατανοήσεις καλά τους όρους του. Αν το συμβόλαιο είναι στα Γερμανικά ή δεν μπορείς να το διαβάσεις εκείνη την στιγμή, έχεις το δικαίωμα να το πάρεις μαζί σου ανυπόγραφο για να το διαβάσεις με την βοήθεια κάποιου γνωστού ή συγγενή που γνωρίζει καλά την γλώσσα.
Συνήθως οι 2-3 πρώτοι μήνες θα είναι δοκιμαστικοί, χωρίς κάποιο κόστος ή μειονέκτημα από την μεριά σου. Θα πρέπει να ξέρεις ωστόσο ότι αν αποφασίσεις να φύγεις για οποιονδήποτε λόγο, θα πρέπει να ενημερώσεις την επιχείρηση 2 εβδομάδες νωρίτερα, ώστε να βρει αντικαταστάτη.
Αν βιάζεσαι να φύγεις από την εργασία γιατί επείγει κάτι άλλο, μπορείς να το δηλώσεις όπως αναφέρω παραπάνω και να λάβεις αναρρωτική άδεια (krank, δηλαδή άρρωστος) και καλό θα είναι να βρεις πρώτα κάπου να μείνεις, σε περίπτωση που το μέρος όπου μένεις είναι στο όνομα της επιχείρησης και το πιο πιθανό είναι ότι θα σε διώξουν από εκεί.
Ο λόγος που πρέπει να δηλώσεις ότι αποχωρείς από την επιχείρηση είναι επειδή στην Γερμανία είναι τυπικοί σε υπερβολικό βαθμό και σίγουρα ο εργοδότης σου αν θέλει, μπορεί να βρει νομικό τρόπο να σε φέρει σε δύσκολη θέση. Το χαρτί που θα υπογράψετε με τον εργοδότη σου, μπορεί να λέει κάτι απλό όπως:
Εγώ ο [όνομα], σήμερα στης [ημερομηνία] σας ενημερώνω ότι θα σταματήσω την εργασία μου στην επιχείρηση σας σε [2] εβδομάδες.
Επειδή όπως ανέφερα στην Γερμανία είναι τυπικοί, έτσι θα πρέπει να είσαι και εσύ, όσο και αν το θεωρείς παράλογο. Στην εργασία σου, θα πρέπει να γράφεις σε χαρτί τι ώρα πιάνεις δουλειά, τι ώρα έκανες κολατσιό, τι ώρα συνέχισες από το διάλειμμα σου και τι ώρα σχόλασες από την εργασία σου. Αυτό θα πρέπει να γίνεται σε μέρη όπου δεν καταγράφετε η εργασία σου με αυτόματο σύστημα (πχ με το χτύπημα κάρτας, κάτι που συμβαίνει στα εργοστάσια αλλά όχι στα ρεστοράν). Καλό θα είναι να πιέσεις για τις υπογραφές του εργοδότη, ώστε να είσαι νομικά καλυμμένος αν τύχει κάτι "περίεργο".
Κάθε τέλος του μήνα, ο εργοδότης πρέπει να σου δίνει το lohnabrechnung, ένα χαρτί στο οποίο αναγράφονται όλες οι ώρες που σε έχει δηλωμένο, τα χρήματα που παίρνεις. Τα χρήματα χωρίζονται σε bruto (ακαθάριστος μισθός) και στο neto (τα χρήματα που πρέπει να πάρεις καθαρά στο χέρι).
Καλό είναι να ελέγχεις τι χαρτί σου δίνει ο εργοδότης σου, γιατί μπορεί να σε απασχολεί σε πλήρη ωράριο, αλλά να σε δηλώνει ημιαπασχόληση για να πληρώνει λιγότερα. Αυτό θα έχει αντίκτυπο στην σύνταξη σου αύριο μεθαύριο και σε όποια άλλη περίπτωση που θα πρέπει να δείξεις τον μισθό που λαμβάνεις, θα φαίνεσαι ότι δεν έχεις full εργασία.
Ένα τυπικό χαρτί lohnabrechnung |
Το χαρτί lohnabrechnung το χρειάζεστε όταν θα αποφασίσετε να βρείτε σπίτι, γιατί το ζητάνε οι ιδιοκτήτες ή η εταιρία ενοικιάσεων. Συγκεκριμένα ζητάνε τα 3 τελευταία χαρτιά lohnabrechnung, δηλαδή τους 3 τελευταίους μήνες. Ο λόγος που γίνεται αυτός είναι για να βεβαιωθούν ότι μπορείς να πληρώσεις το ενοίκιο (ή για να δουν αν είσαι νόμιμος, αν και δεν το γνωρίζω ακριβώς αυτό). Φυσικά ο κάθε ιδιοκτήτης έχει και τους δικούς του όρους, πχ θα πρέπει να γνωρίζεις την γλώσσα, να έχεις μόνιμο συμβόλαιο εργασίας κλπ. Οπότε καλό είναι να έχεις στην κατοχή σου όλα τα χαρτιά αυτά, σε περίπτωση που αποφασίσεις να βρεις άμεσα σπίτι (πχ είσαι στην Γερμανία μόνος σου και θέλεις σύντομα να φέρεις και την οικογένεια σου).
Επειδή στην αρχή οι περισσότεροι είναι "ψαρωμένοι" και κάνουν ότι θέλουν οι εργοδότες, καλό θα είναι να μάθεις γρήγορα την γλώσσα και να ψάξεις στο internet να βρεις τι ισχύει σε κάθε περίπτωση. Επίσης, καλό θα είναι αν βρεις δικό σου σπίτι, να συμφωνήσεις με τον εργοδότη σου να σου επιστρέφει τα χρήματα που σου κρατάει κάθε μήνα για το σπίτι που σε προσφέρει (αν φυσικά σου παρέχει στέγη).
Μία επιπλέον κίνηση που πρέπει να κάνεις είναι να σε δηλώσει ο εργοδότης σου. Θα πρέπει να πάτε μαζί στο δημαρχείο και να δηλώσει την διεύθυνση που μένεις. Επίσης να πάτε μαζί στην τράπεζα για άνοιγμα λογαριασμού (αν δεν γνωρίζεις την γλώσσα ή τα Αγγλικά), ώστε να λαμβάνεις τα χρήματα σου εκεί και όχι στο χέρι όπως γίνεται συνήθως στα Ελληνικά ρεστοράν της Γερμανίας.
Αν τώρα είδες ότι η Γερμανία δεν είναι για εσένα ή βρήκες δουλειά στην Ελλάδα ή σε κάποια άλλη χώρα και αποφασίσεις να φύγεις, καλό είναι να το δηλώσεις στα αρμόδια τμήματα, ώστε να σε διαγράψουν από τους καταλόγους τους και να μην πληρώνεις ασφάλεια υγείας χωρίς να είσαι εκεί.
Αυτά είναι μερικά από τα βασικά βήματα που θα πρέπει να κάνει κάποιος που θέλει να πάει και να εργαστεί στην Γερμανία. Μπορεί να σου φαίνεται βουνό ή να σκεφτείς ότι επειδή γνωρίζεις προσωπικά τον εργοδότη (ή είναι συγγενής σου), καλό θα είναι, ειδικά στην αρχή, να αποφύγεις να κάνεις κάποιες κινήσεις που θα σε καλύπτουν νομικά.
Αυτό μπορεί να σου πει και ο εργοδότης, ότι δεν θα σε πάρει αν πρέπει να σε δηλώνει και μπορεί να διαλέξει κάποιον που δεν γνωρίζει ή δεν θέλει να πάει κόντρα στο συμφέρον του εργοδότη του. Όπως ανέφερα, έχουν ακουστεί και γραφτεί πολλά για τους Έλληνες εργοδότες, οι οποίοι χρησιμοποιούν το λέγειν τους για να σε "ψήσουν" ότι πρόκειται για τίμιους ανθρώπους που λόγω προβλημάτων δεν μπορούν να σου δηλώσουν όλα όσα πρέπει να σου δηλώσουν, είτε ακόμη ότι θα σου δώσουν τώρα κάτι και στο μέλλον ότι δικαιούσαι.
Καλό θα είναι να μην το κάνεις και πάντα να κοιτάζεις να είσαι νομικά καλυμμένος, εκτός αν έχεις τόσο μεγάλη ανάγκη για δουλειά, που θα πρέπει να υποκύψεις, ως ότου μάθεις την γλώσσα και τα "κόλπα". Πάντως, συμβουλή μου είναι να μάθεις όσο πιο γρήγορα μπορέσεις την γλώσσα εκεί, ώστε να πιάσεις δουλειά σε γερμανική εταιρία.