Σε αυτό το άρθρο θα δούμε κάποια πράγματα για την ηλεκτροκίνηση, για τα οποία ελάχιστοι μιλάνε.
Αρχικά να πω, ότι παρότι ψεκασμένος, δεν είμαι τεχνοφοβικός. Για την ακρίβεια, λατρεύω την τεχνολογία από πιτσιρικάς και πάντοτε την ακολουθούσα. Για παράδειγμα, όταν το 2005 είχα αυτό το κινητό (HP iPAQ h6325), το οποίο έτρεχε μία ειδική έκδοση των Windows και σε αυτό είχα τότε χάρτες με GPS (η κεραία ήταν εξωτερική και συνδέονταν μέσο Bluetooth), ο κόσμος με κοίταγε λες και ήμουν εξωγήινος, όταν οι περισσότεροι τότε νόμιζαν ότι τεχνολογία ήταν η δημιουργία ringtones στα NOKIA κινητά τους.
Το ότι ακολουθώ την τεχνολογία ωστόσο, δεν σημαίνει ότι δέχομαι άμεσα και χωρίς 2η σκέψη οτιδήποτε μας πλασάρουν οι εταιρίες ή η Ευρωπαϊκή Συνεύρεση. Ο κόσμος γενικά ψάχνεται για κάτι φτηνό και θα πεισθεί εύκολα όταν του πουν το παραμύθι ότι οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας πολύ φτηνές, σχεδόν «τσάμπα» («δωρεάν»).
Όπως παλιότερα αν θυμάστε, με την μανία των φωτοβολταϊκών, όπου πολλοί έπαιρναν δάνεια για να βάλουν φωτοβολταϊκά στις στέγες τους και να αυξήσουν με αυτόν τον τρόπο το εισόδημά τους. Τότε πολλοί γνωστοί μου έλεγαν για το θέμα αυτό και μου πρότειναν να πάρω και εγώ δάνειο και να αρχίσω να κονομάω. Βγάζοντας το ίδιο το δάνειο και την αποπληρωμή του εκτός εξίσωσης, το ερώτημα μου τότε ήταν η διάρκεια ζωής των μπαταριών αλλά και τον ακριβών φωτοβολταϊκών. Βάζοντας τα κάτω, έβλεπα ότι χάνεις και δεν κερδίζεις από αυτό και θυμάμαι με κοίταγαν σαν... ψεκασμένο όταν τα έλεγα, αφού μέσα τους ένιωθαν ότι αφού το κάνει τόσος κόσμος, άρα κάτι κάνω εγώ λάθος.
Την απάντηση ωστόσο τους την έδωσε το ίδιο το κράτος, όπου τώρα καλούνται να πληρώσουν κερατιάτικα. Σου λέει το κράτος, ναι, θέλουμε πράσινη ενέργεια, αλλά από τους δικούς μας, όχι από εσάς. Τόσο απλό.
Συμφωνώ ότι το ρεύμα από τα αιολικά πάρκα, είναι δωρεάν. Άρα, θα είναι και φτηνότερο για να φορτίζουμε τα οχήματα μας, έτσι; Αμ, δε. Μπορεί το ρεύμα να είναι τζαμπέ από τον ήλιο ή τον αέρα, αλλά δεν είναι τζάμπα η κατασκευή του ίδιου του αιολικού πάρκου. Και επειδή ούτε οι ανεμογεννήτριες, ούτε τα φωτοβολταϊκά κρατάνε για πάντα και θέλουν αντικατάσταση, το κόστος παραμένει μόνιμα υψηλό. Οπότε η ιδέα της δωρεάν ενέργειας από τον ήλιο, δεν ισχύει. Άλλωστε η Deutsche Bank δήλωσε ότι η πράσινη ανάπτυξη είναι όνειρο απατηλό.
Το πρόβλημα επίσης είναι ότι οι ανάγκες για ρεύμα ανεβαίνουν. Σύμφωνα με το Fitch Solutions, οι πωλήσεις ηλεκτρικών αυτοκινήτων στην Ευρώπη αυξήθηκαν κατά περίπου 72% το 2021. Ωστόσο ούτε ο ήλιος θα καίει περισσότερο, ούτε ο αέρας θα φυσάει περισσότερο για να μας βοηθήσει να καλύψουμε τις ολοένα και αυξημένες απαιτήσεις σε ενέργεια, ενώ δεν είναι μόνιμες πηγές, αφού ούτε ο ήλιος φωτίζει όλη την ημέρα, ούτε ο αέρας φυσάει 24/7. Τι γίνεται λοιπόν όταν το δίκτυο θα απαιτήσει περισσότερη ενέργεια που δεν μπορεί να καλυφθεί από τον ήλιο;
Και εδώ έρχεται το συμπέρασμα ότι η πράσινη ενέργεια δεν είναι και η καλύτερη, την στιγμή που το φυσικό αέριο είναι ως και 6 φορές φθηνότερο. Άρα, μήπως κάτι δεν μας λένε σωστά;
Η απάτη των μειωμένων ρύπων
Πριν λίγο καιρό, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή γνωστοποίησε την πρότασή της που αναφέρει πως μέχρι το 2035 οι εκπομπές ρύπων που θα προέρχονται από τα καινούργια αυτοκίνητα που θα πωλούνται να είναι στο μηδέν. Με άλλα λόγια, από το 2035 και έπειτα απαγορεύεται η πώληση αυτοκινήτων που θα έρχονται με κινητήρες εσωτερικής καύσης. Μάλιστα, αυτό είναι κάτι στο οποίο ούτε ο ίδιος ο Μασκ δεν συμφωνεί.
Ας δούμε τι είχε πει ένας πρώην manager της Tesla, και νυν πρόεδρος της NorthVolt AB, ο Peter Carlsson, ο οποίος μάλιστα κατασκευάζει ένα εργοστάσιο παραγωγής μπαταριών στη Σουηδία.
«Τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα θα είναι καλύτερα (σ.σ. όσον αφορά την επιβάρυνση του περιβάλλοντος). Αλλά όταν οι μπαταρίες που τα φορτίζουν κατασκευάζονται σε χώρες που βασίζονται σε ορυκτά καύσιμα, θα χρειαστεί περισσότερος χρόνος για να αντισταθμίσουν την περιβαλλοντική επιβάρυνση των diesel».
Ναι, σωστά διαβάσατε, των diesel. Των «καταραμένων» αυτών οχημάτων που επιβαρύνουν τον ταλαίπωρο αυτόν πλανήτη. Με απλές κουβέντες, μπορεί τα EV να μη μολύνουν την ατμόσφαιρα τη στιγμή που λειτουργούν, αλλά μεταφέρουν τη μόλυνσή τους στο εργοστάσιο που κατασκευάζονται. Ή σε αυτά με τα οποία θα συνδέονται για τη φόρτιση τους. Και δεν το λέω εγώ αυτό, αλλά μία μελέτη η οποία και κατέληξε στο συμπέρασμα πως το συνολικό οικολογικό αποτύπωμα ενός Tesla είναι εξίσου επιβαρυντικό για το περιβάλλον όσο και ενός «κανονικού» αυτοκινήτου που κινείται με πετρέλαιο ή βενζίνη.
Τα ηλεκτρικά οχήματα θα είναι καθαρότερα όταν η κατασκευή και η φόρτιση τους γίνεται από μονάδες που λειτουργούν με ανανεώσιμες πηγές. Και αυτό είναι κάτι που θέλει χρόνο και ακόμα περισσότερο χρήμα για να πραγματοποιηθεί.
Ωστόσο αυτό δεν απαγορεύει τα κράτη να αρχίσουν να σπρώχνουν προς τα πράσινα οχήματα. Ανεβάζοντας την τιμή των καυσίμων, τα τέλη κυκλοφορίας και την τιμή του ΚΤΕΟ, συν βάζοντας και τίποτα έξτρα χαράτσια για δήθεν ρύπους, θα αναγκάσεις τον κόσμο να πάρει και αυτός ένα ηλεκτρικό όχημα. Δεν είναι δα και κάτι το δύσκολο για το κράτος να σε πείσει και δεν θα χρειαστεί καν να μπει στην διαδικασία μιας λίστας Πέτσα για να το κάνει. Με 2-3 έξτρα χαράτσια επειδή επιβαρύνεις τον πλανήτη με την εξάτμιση σου, την έκανε την δουλειά του απλά και όμορφα. Βέβαια εδώ να πω ότι η δική σου εξάτμιση επιβαρύνει τον πλανήτη, όχι η εξάτμιση των τζετ ή των γιοτ της ελίτ, ή των αεροπλάνων των αρχηγών των κρατών, έτσι; Οι δικές τους εξατμίσεις βγάζουν ροδόνερο, το δικό σου το αμάξι μας έχει καταστρέψει το περιβάλλον.
Μπαταρίες οχημάτων και φόρτιση
Και φτάνουμε στο επόμενο πονεμένο σημείο της πράσινης ενέργειας και είναι οι μπαταρίες των οχημάτων, το κόστος τους και η αντικατάσταση τους. Όταν κυκλοφόρησε το πρώτο Tesla, το λάτρεψα και είχα αρχίσει τότε να ψάχνω πως θα μπορέσω να αγοράσω και εγώ ένα, ειδικά όταν είχαν αρχίσει να κυκλοφορούν και στην Σουηδία. Το πρώτο που κοίταξα τότε, ήταν εννοείται ο χρόνος ζωής της μπαταρίας. Τι να το κάνω το ηλεκτρικό, αν η μπαταρία του θέλει αλλαγή κάθε τρεις και λίγο;
Κάποια στιγμή ήθελα να αγοράσω και ένα δίκυκλο για να κυκλοφορώ εντός πόλης (και εκτός κάποιες φορές), αλλά και ένα ηλεκτρικό πατίνι για το καράκεντρο της πόλης, όπου θα πρέπει να παίρνεις Ζάναξ προτού αποφασίσεις να κυκλοφορήσεις με αυτοκίνητο.
Οπότε ας δούμε τι ισχύει. Οι περισσότερες μπαταρίες λιθίου έχουν κύκλο ζωής περίπου 500 με 1000 φορτίσεις. Που σημαίνει ότι σε 2 χρόνια, ίσως να χρειαστεί να την αντικαταστήσετε.
Αυτήν την στιγμή, η μπαταρία για το πατίνι της Blaupunkt, το οποίο πατίνι κοστίζει 650€, έχει κόστος 260€. Άρα κάθε δύο χρόνια, θα πρέπει να δίνεις περί τα 250€ για να έχεις την μέγιστη απόδοση από το όχημα σου. Το ίδιο ισχύει και για τα ηλεκτρικά ποδήλατα, όπου ένα σχετικά φτηνό πάλι της Blaupunkt κοστίζει 1850€, ένα της Xiaomi κοντά στα 1000€, με τις μπαταρίες τους να ξεπερνάνε τα 400€.
Που σημαίνει ότι όταν θα χρειαστείς να αλλάξεις την μπαταρία, το πιο πιθανό είναι να το παρατήσεις αν όχι στην πρώτη αντικατάσταση, στην 2η γιατί θα δεις ότι δεν συμφέρει. Όταν είχα ξεκινήσει την αναζήτηση, κατέληξα τελικά στο να πάρω ένα 50άρι μηχανάκι με κόστος 1200€. Προσέξτε τώρα το εξής. Με τις τρέχουσες τιμές των καυσίμων, γεμίζει με 7€ και μου βγάζει περί τα 120χμ στην πόλη. Με καθημερινή χρήση, το γεμίζω κάθε 10 ημέρες και δεν έχω κανένα άγχος για τον κινητήρα του.
Ένα πατίνι (το ίδιο ισχύει και για τα ποδήλατα), συνιστάτε να το φορτίζεις έπειτα από κάθε χρήση για να διατηρήσεις την μπαταρία όσο το δυνατόν περισσότερο, ενώ θα πρέπει να προσέχεις και το που το αφήνεις (για την μπαταρία). Επίσης μπορώ να έχω και 2ο άτομο επάνω ή να το φορτώσω σακούλες με ψώνια και δεν θα διαμαρτυρηθεί, ενώ για να το γεμίσω θέλω το πολύ 5' (αν έχει κίνηση στο βενζινάδικο). Ένα ηλεκτρικό πατίνι από την άλλη, έχει αυτονομία 20χμ και χρειάζεται περί τις 2 ώρες για να φορτίσει. Και αυτό θα πρέπει να γίνεται αν όχι καθημερινά, κάθε 2 με 3 ημέρες τουλάχιστον, ανάλογα την χρήση. Το κόστος φόρτισης του είναι μηδαμινό βέβαια, άλλωστε μιλάμε για 250watt όχημα, αλλά το πραγματικό κόστος θα φανεί στην πορεία.
Δεν ισχύει το ίδιο και για ένα ηλεκτρικό αυτοκίνητο. Για παράδειγμα, φορτίζοντας ένα ηλεκτρικό αυτοκίνητο στο σπίτι, πχ το Tesla Model 3 έκδοση Long Range και με τιμή 55 χιλιάδες ευρώ (48.990€ με την κρατική επιδότηση), το οποίο έχει αυτονομία περί τα 580χμ (ονομαστικά, γιατί πραγματικά είναι μικρότερη), το κόστος φόρτισης με νυχτερινό τιμολόγιο είναι περίπου 2,5€ για κάθε 100 χιλιόμετρα εντός πόλης. Με ταχυφορτιστή ωστόσο, το κόστος ανεβαίνει στα 10€ τα 100 χιλιόμετρα.
Ο χρόνος φόρτισης του είναι περί τις 7 ώρες με απλή φόρτιση, ενώ με χρήση των Tesla Superchargers των 150 kWh, το Model 3 για να φορτίσει στο 100% θα απαιτήσει κάτω από 1 ώρα (οι ταχυφορτιστές περιορίζουν τη διάρκεια ζωής των μπαταριών, σύμφωνα με τους κατασκευαστές πάντα). Που σημαίνει ότι αν θέλεις να κάνεις ένα ταξίδι εκτός πόλης, το μεγαλύτερο σου άγχος θα είναι να βρεις φορτιστή αλλά και κενή θέση, για να μην αναγκαστείς να διανυκτερεύσεις κάπου κοντά για να φορτίσεις το αυτοκίνητο σου. Βάλτε τώρα στην εξίσωση το 5λεπτο που απαιτεί ένα συμβατικό αυτοκίνητο για να γεμίσει.
Τι γίνεται όμως με τις μπαταρίες των αυτοκινήτων; Εδώ το κόστος είναι υπερβολικά μεγάλο. Για παράδειγμα, η αλλαγή των μπαταριών σε ένα Tesla Model 3 κόστισε περίπου 13.600 ευρώ. Δεν το λες και μικρό το ποσό.
Είναι απάτη λοιπόν η ηλεκτροκίνηση;
Η ηλεκτροκίνηση σαν ιδέα, δεν είναι απάτη. Για την ακρίβεια, δεν είναι κάτι νέο, αφού το πρώτο ηλεκτρικό αυτοκίνητο κατασκευάστηκε το 1884 από τον Βρετανό ερευνητή Thomas Parker και το 1888 από τον Γερμανό Andreas Flocken.
Ωστόσο έτσι και πριν από 100 χρόνια, τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα απέτυχαν, παρότι κάποια στιγμή είχαν περισσότερες πωλήσεις από τα συμβατικά, για τους λόγους που κινδυνεύουν και σήμερα, το κόστος τους και το κόστος των μπαταριών.
Πριν λίγο καιρό, είχε μιλήσει για την περιπέτεια που έζησε φαν της ηλεκτροκίνησης, στην προσπάθειά του να ταξιδέψει με ηλεκτρικό αυτοκίνητο μέχρι τη Σπάρτη. Η έλλειψη φορτιστών και ο μεγάλος χρόνος φόρτισης του αυτοκινήτου σε απλούς φορτιστές, τον έκαναν να απελπιστεί.
Τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα είναι για όσους έχουν την οικονομική άνεση να έχουν παραπάνω από ένα αυτοκίνητο για να κάνουν την δουλειά τους ή για εκείνους που μπροστά στην μόστρα, ανάλογη με τα προϊόντα της Apple, δεν διστάζουν να διαθέσουν τα ποσά που τους ζητάει η κάθε εταιρία, αρκεί να κάνουν το κομμάτι τους. Τα ηλεκτρικά οχήματα ακόμη δεν μπορούν να αντικαταστήσουν τα συμβατικά και κανένα ηλεκτρικό αυτοκίνητο δεν μπορεί να κερδίσει σε αυτονομία αυτό ενός υβριδικού. Αν δεν πέσουν οι τιμές των μπαταριών, αν δεν μπουν φορτιστές σε κάθε γωνιά του πλανήτη, αν δεν βρουν τεχνολογία που να φορτίζει σχετικά γρήγορα, να μην είναι ακριβή η μπαταρία ούτε και βαριά και να κρατάει χρόνια, η ηλεκτροκίνηση είναι ένα όνειρο απατηλό.
Όλα τα άλλα είναι παχιά λόγια των υποστηρικτών της «πράσινης» ενέργειας και όσων κονομάνε στο όνομα της. Κάποια στιγμή, αν συνεχιστεί αυτή η υστερία για πράσινη ενέργεια και το σύστημα θα αδυνατεί να αποδώσει, θα αναγκαστούν να σβήνουν τα φώτα και ίσως να ζητήσουν να αποκλείσουν τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα λόγω συνεχών μπλακ άουτ. Αν αυτό είναι το «πράσινο» μας μέλλον, τότε σας το χαρίζω, κρατήστε το για την πάρτι σας.
