Το "They Live" (Ζουν ανάμεσά μας), είναι μια ταινία αριστούργημα, σε σκηνοθεσία του Τζον Κάρπεντερ και παραγωγής του 1988.
Πρόκειται για μια ταινία-αναφορά στους συνωμοσιολόγους, αφού μιλάει για μια πραγματικότητα καλά κρυμμένη από τα μάτια των περισσοτέρων. Και οι περισσότεροι που έχουν δει την ταινία, ταυτίζονται μαζί της, γιατί μέσα τους γνωρίζουν ότι ο κόσμος σήμερα δεν απέχει και πολύ από την ταινία του Κάρπεντερ (και ούτε και από το Demolition Man απέχει πολύ, αλλά αυτό είναι θέμα για κάποια άλλη φορά).
Δηλαδή την δύναμη μιας ισχυρής ελίτ λίγων ανθρώπων, οι οποίοι ελέγχουν τον κόσμο και την βοήθεια των μέσων μαζικής αποβλάκωσης, περνάνε τα μηνύματα τους.
Ο τίτλος του άρθρου είναι δανεισμένος από ένα τιτίβισμα του Ρόντι Πάιπερ, το οποίο το ανάρτησε περίπου 2 χρόνια προτού πεθάνει και έγραψε 'Το They Live είναι ντοκιμαντέρ'.
Παρακάτω θα αναλύσουμε μερικά σημαντικά σημεία της ταινίας και θα δούμε κατά πόσο ισχύει το μήνυμα του Πάιπερ ή όχι. Επίσης θα δούμε γιατί στην ταινία υπάρχει περισσότερο αλήθεια παρά φαντασία.
Φυσικά η ταινία μιλάει για εξωγήινους αλλά σίγουρα είναι ένας παραλληλισμός για τα άτομα που ανήκουν σε κάποια κλίκα. Πιθανών με αυτόν τον τρόπο, θέλουν να δείξουν ότι στον κόσμο υπάρχει μια ελίτ που κάνει κουμάντο.
Η ταινία ξεκινά με τον Νάντα να περπατάει φτάνει στο Λος Άντζελες με την ελπίδα να βρει δουλειά, καθώς η ανεργία πλήττει την Αμερική. Από την αρχή η ταινία μας προκαλεί την αίσθηση ότι κάτι συμβαίνει, αφού βλέπουμε ελικόπτερα να πετάνε πάνω από την πόλη, ενώ βλέπουμε και έναν ιεροκήρυκα να εξηγεί στον κόσμο τι συμβαίνει, σε μια προσπάθεια να τον αφυπνίσει.
Προσέξτε ότι το μήνυμα που στέλνει ο ιεροκήρυκας, ίσως να αναφέρεται σε μια ελίτ ανθρώπων, αν δεχτούμε ότι αυτό ισχύει. Φυσικά η αστυνομία προσπαθεί να διαλύσει κάτι τέτοιες συγκεντρώσεις.
Καθώς ο Νάντα συνεχίζει τον δρόμο του, βλέπουμε συχνά άτομα να κοιτάζουν σαν αποβλακωμένοι την τηλεόραση, αδιαφορώντας για οτιδήποτε άλλο. Και παρότι τα τελευταία χρόνια πολλοί νέοι δεν βλέπουν τηλεόραση (εκτός από το Survivor, OKEY), έχουν κάτι άλλο να τους κρατά απασχολημένους, συνήθως το κινητό τους.
Στην συνέχεια αρχίζουμε σιγά σιγά να μπαίνουμε στο νόημα, όταν μια ομάδα από χάκερς εισβάλει στο τηλεοπτικό σήμα, προσπαθώντας να διαδώσει το μήνυμα τους.
Ο μέσος άνθρωπος που παρακολουθεί το συγκεκριμένο απόσπασμα, παραπονιέται για πονοκέφαλο, αλλά κυρίως για τους χάκερς που του χαλάνε το πρόγραμμα, κάτι που ισχύει και σήμερα, οι περισσότεροι δεν θέλουν να ακούνε για τίποτα άλλο πέραν του συνηθισμένου.
Στην συνέχεια, ο Νάντα ανακαλύπτει ότι ο παπάς και ο άνθρωπος της τηλεόρασης γνωρίζονται και συναντιούνται σε μια τοπική εκκλησία. Τους ακολουθεί κρυφά και εκεί συνειδητοποιεί ότι στην ουσία η εκκλησία είναι η βάση μιας παράνομης ομάδας ανθρώπων, ενώ υπάρχουν μηνύματα στους τοίχους της εκκλησίας όπως "Αυτοί ζουν, εμείς κοιμόμαστε".
Το μήνυμα αυτό ξεχωρίζει και την ελίτ από τους υπολοίπους, όπου όσοι ανήκουν σε αυτήν ζούνε γνωρίζοντας τα πάντα, ενώ ο κόσμος ζει την καθημερινότητα του μηχανικά, χωρίς να σκέφτεται, σαν ζόμπι που απορροφά εύκολα ότι του πετάνε, ενώ με τη βοήθεια υποσυνείδητων μηνυμάτων που κρύβονται πίσω από κάθε είδους διαφήμιση, έχουν σκοπό να μετατρέψουν το ανθρώπινο γένος σε σκλάβους.
Ίσως γι'αυτό και ο Νάντα δεν έχει μετατραπεί σε κοινωνικό ζόμπι, ίσως επειδή είναι άνεργος και δεν έχει πρόσβαση στην τηλεόραση. Ίσως είναι ένα καλό σημάδι και για τα κινητά αυτό, αλλά δεν θα το αναλύσω περισσότερο καθώς δεν αφορά το άρθρο.
Ο Νάντα μαθαίνει ότι η ομάδα σκοπεύει να προσθέσει και άλλα μέλη, ώστε να ρίξουν την ελίτ. Ωστόσο, έπειτα από λίγες ημέρες, η αστυνομία βρίσκει το κρησφύγετο τους και το διαλύει, συλλαμβάνοντας παράλληλα τα μέλη της ομάδας.
Ο Νάντα καταλαβαίνει ότι κάτι τρέχει με την Αμερική και αποφασίζει να το βρει. Επιστρέφοντας στην εκκλησία, το πρώτο που βλέπει είναι ότι το μήνυμα στον τοίχο έχει σβηστεί με μπογιά, αφού δεν θέλουν να υπάρχουν τέτοιου είδους μηνύματα αφύπνισης.
Σήμερα, τον ρόλο της μπογιάς τον έχουν πάρει τα μεγάλα κοινωνικά δίκτυα και οι μηχανές αναζήτησης, αφού μπορούν εύκολα να εξαφανίσουν οτιδήποτε θελήσουν. Αν δεν βρίσκεται στο Google ή στο Facebook κάτι, τότε πολύ απλά δεν υπάρχει.
Ο Νάντα κάνει την μεγαλύτερη ανακάλυψη του, ένα κουτί γεμάτο με μαύρα γυαλιά ηλίου. Μπορεί αρχικά να δείχνουν άχρηστα, αλλά τελικά είναι το εργαλείο που δείχνει στον Νάντα την αλήθεια. Όταν τα φοράει μπορεί και βλέπει τα υποσυνείδητα μηνύματα που κρύβονται πίσω από τις διαφημίσεις και τα μέσα μαζικής αποβλάκωσης.
Έτσι βλέπει τα πραγματικά μηνύματα που θέλει η ελίτ να περάσει στον κόσμο, ώστε να τον κρατά απασχολημένο και αποχαυνωμένο, αλλά και την πραγματική έννοια του χρήματος και της μετατροπής των ανθρώπων σε καταναλωτικά πρεζάκια.
Επίσης ανακαλύπτει και κάτι άλλο. Ορισμένοι άνθρωποι ξεχωρίζουν όταν φοράει τα γυαλιά, άνθρωποι που ανήκουν σε κάποια άλλη φυλή και έχουν προσαρμοστεί στον κόσμο. Αυτά τα άτομα είναι παντού, αλλά οι περισσότεροι κατέχουν ηγετικές θέσεις.
Οι εξωγήινοι καταλαβαίνουν ότι ο Νάντα μπορεί να τους δει και έτσι ειδοποιούν τις αρχές, ώστε να συλληφθεί. Το να μπορείς να δεις την πραγματικότητα, είναι κάτι που απαγορεύεται και έτσι πρέπει να εξαφανιστείς.
Οι κάτοικοι των πόλεων παρακολουθούνται συνεχώς από κάτι συσκευές με κάμερες, παρόμοιες με τα σημερινά drones. Μπορεί την δεκαετία του '80 μια τέτοια συσκευή να άνηκε στην σφαίρα της φαντασίας, σήμερα ωστόσο είναι πραγματικότητα.
Τα γυαλιά του Νάντα μας δείχνει πως βλέπουν τα πράγματα δύο διαφορετικοί άνθρωποι, ο ένας βλέπει αυτό που θέλουν οι άλλοι να δει, ενώ ο άλλος βλέπει την πραγματικότητα. Τα γυαλιά του αντικατοπτρίζουν την γνώση της αλήθειας που σου επιτρέπει να δεις τα πράγματα με διαφορετική ματιά.
Ο Νάντα αφού κατάλαβε τι συμβαίνει, προσπαθεί να ενημερώσει και τους υπολοίπους. Αυτήν είναι μια ιδιαίτερη σκηνή, αφού μας δείχνει ότι κάποιοι άνθρωποι δεν θέλουν να ακούσουν την αλήθεια, ενώ πολλοί νευριάζουν όταν προσπαθήσει κάποιος να τους την πει.
Στην σκηνή αυτή, ο Νάντα μπόρεσε να ανοίξει τα μάτια του φίλου του μόνο έπειτα από μάχη. Και μπορεί να φαίνεται χαζή σαν σκηνή, μας δείχνει την αλήθεια, ότι ο μέσος άνθρωπος δεν μπορεί να ξυπνήσει με ευκολία.
Στην συνέχεια πηγαίνουν σε μια συγκέντρωση από την παράνομη οργάνωση που θέλει να καθαρίσει την γη από τους εξωγήινους. Εκεί τους δίνονται ειδικοί φακοί επαφής που λειτουργούν όπως και τα γυαλιά και αυτό γιατί όσοι φορούσαν τα γυαλιά στην αρχή είχαν πονοκεφάλους, κάτι που μας δείχνει ότι όταν κάποιος έρχεται σε επαφή με την πραγματικότητα, δυσκολεύεται στην αρχή να την συνηθίσουν.
Εκεί επίσης μαθαίνουν ότι πολλοί άνθρωποι έχουν συνεργαστεί με τους εξωγήινους με αντάλλαγμα χρήμα και δύναμη. Κάτι που ισχύει, αφού πολλοί πολιτικοί και άτομα με εξουσία έχουν χρηματιστεί στο παρελθόν, ενώ το ίδιο ισχύει και για τους καλλιτέχνες που έχουν πέραση στην νεολαία.
Ωστόσο η συνάντηση δεν έχει καλή κατάληξη, αφού εμφανίζεται η αστυνομία και τους αντιμετωπίζει σαν τρομοκράτες, πυροβολώντας όσους βρίσκονται εκεί. Ο Νάντα και ο φίλος του καταφέρνουν να ξεφύγουν και καταλήγουν στην βάση των εξωγήινων.
Καθώς εξερευνούν την βάση τους, βρίσκονται σε έναν μεγάλο χώρο όπου γίνεται κάποιο συμπόσιο για να ευχαριστήσουν τους ανθρώπους για την συνεργασία μαζί τους.
Στην συνέχεια βρίσκουν την πηγή των υποσυνείδητων μηνυμάτων των εξωγήινων και είναι, τι άλλο, ένα τηλεοπτικό στούντιο. Οι εξωγήινοι χρησιμοποιούν τα τηλεοπτικά δίκτυα για να μεταδώσουν τα μηνύματα αποβλάκωσης στους ανθρώπους, ώστε να τους μετατρέψουν σε ζόμπι.
Αυτό είναι και ένα ακόμη μήνυμα της ταινίας, ότι η ελίτ χρησιμοποιεί τα μέσα μαζικής ενημέρωσης και κυρίως την τηλεόραση για να περάσει αυτό που θέλει στον κόσμο.
Ο Νάντα αντιλαμβάνεται ότι για να σταματήσουν τα μηνύματα αυτά, θα πρέπει να πάει στην κεραία του σταθμού και να την καταστρέψει, κάτι που δεν είναι και τόσο εύκολο.
Εκεί συναντούν την Χόλυ, η οποία είναι υπεύθυνη του σταθμού. Ενώ στην αρχή δείχνει για καλή, στην πορεία αποδεικνύεται ότι θέλει στην ουσία να τους αποπροσανατολίσει και να μην καταφέρουν να φτάσουν στον στόχο τους. Μάλιστα, πυροβολεί και τον φίλο του Νάντα. Στην πορεία η Χόλυ προσπαθεί να πείσει τον Νάντα ότι θέλει να τον βοηθήσει, ενώ στην πραγματικότητα θέλει να τον σκοτώσει.
Σήμερα, τον ρόλο της Χόλυ τον έχουν αναλάβει μεγάλα τηλεοπτικά ονόματα, που προσπαθούν να αποπροσανατολήσουν τον κόσμο ώστε να μην μάθει την αλήθεια.
Τελικά ο Νάντα καταλαβαίνει ότι η Χόλυ χρηματοδοτείται από την ελίτ και καταφέρνει να την σκοτώσει, ενώ καταφέρνει να καταστρέψει και την κεραία του σταθμού, σώζοντας τους ανθρώπους αν και τελικά σκοτώνεται από έναν αστυνομικό, παίρνοντας τον ρόλο του ήρωα που σκοτώνεται για το καλό της ανθρωπότητας.
Με την κεραία κατεστραμμένη, ο κόσμος μπορεί να δει τους εξωγήινους όπως πραγματικά είναι. Ο κόσμος συνειδητοποιεί ότι αυτοί που τον ενημέρωναν, ήταν αυτοί που τον χειραγωγούσαν και τον έλεγχαν.
Τα μηνύματα της ταινίας είναι πολλά και σήμερα, αρκετά χρόνια από την παραγωγή της, βλέπουμε ότι ισχύουν με ακρίβεια. Οι μάζες είναι αποβλακωμένες, ενώ με τα διάφορα events, τα τηλεοπτικά προγράμματα αλλά και την τεχνολογία, τον κρατάνε συνεχώς απασχολημένο ώστε να μην μπορεί να δει παραπέρα. Οι πολιτικοί χρησιμοποιούν την δύναμη της τηλεόρασης και των προσώπων της, τα οποία τα εμπιστεύονται οι περισσότεροι και περνάνε την ατζέντα τους χωρίς την παραμικρή αντίδραση της μάζας.
Ναι, το 'They Live' είναι ντοκιμαντέρ. Μας δείχνει πως ο κόσμος μπορεί εύκολα να χειραγωγηθεί, να βρίσκεται συνεχώς απασχολημένος με τηλεοπτικά προγράμματα, να του δημιουργούν συνεχώς και νέες ανάγκες, αναγκάζοντας τον να καταναλώνει συνεχώς, κρατώντας τον έρμαιο των τραπεζών, αρνούμενο να δεχτεί την όποια διαφορετική φωνή.